Urkunde 1373 November 14

Aus HammWiki
Zur Navigation springen Zur Suche springen
Wappen der Grafen von der Mark

Die Bischöfe Florenz von Münster und Heinrich von Paderborn, der Graf Engelbert von der Mark und die Städte Soest, Münster und Dortmund schließen am 14. November 1373 einen Landfrieden.

Wortlaut

Die Urkunde ist in mittelniederdeutscher Sprache verfasst und hat folgenden Wortlaut: [1]

Wy Florens van godes ghenaden bischoff tho Munstere, Henrich van godes ghenade bischoff tho Paderborne und marschalk tho westphalen und Enghelberd, greve tho der Marke, enkennen vor uns vor unse nakomelinghe unde vor unse erven, und wy borghermestere raad unde menhet der stede Sost, Munstere unde Dorpmunde enkennen vor uns unde vor unse nakomelynghe, dat wy synt overdreghen na dem rechte unde ghenade, dat unse here her Karl, keyser tho Rome unde koninch tho Behem, dem lande tho Westphalen um goth unde um woldat hevet ghegheven,
1) also dat nu vortmer na desser tyt alle kerken, alle kerchove, alle huslude, ere lif unde guth dar oppe velich solen wesen, alle coplude, alle pelegrymen, ere lif unde guth oppe der strate velich solen wesen ane arghelist unde sunder underscheyt men orloghe oder nicht;
2) ok solen alle wilde perde velich sin;
3) ok we des anderen vyant wesen wil, de vrentschaf myt eme ghehat hedde, de sal eme dat kuntlichen tho voren wetten lathen van ener tiit tho der andern , alzo dat en dach unde en nacht verghangen sy, er dan he eme yenighen schaden do;
4) ok en sal nemant dem andern schaden don, de vrentschaf myt eme ghehath hedde, he en beware sich, alz vorghescreven is.
5) Were dat dit alz vorgescreven is, yemant, verbreke ane vorsathe unde ane arghelist, dat he warmaken welde over den hilligen, dat he dat ane vorzate hedde ghethan sunder arghelist, de sal dat wederdon, wan he dar um anghesprocben werd, bunnen den nesten verthendaghen, de volghet na der ansprake unvertoghet, unde sal dem cleghere wederdon alze vele alze he selfderde over den hillighen beholden wil mid reden ghelde eder mit der ware, de he eme ghenommen hevet, hedde aver de cleghere der tughe nicht, so sal de ghene, de den schaden ghedan hevet, den schaden ghelden mit sessen tho sich over den hillighdn, de den frede ok ghesworen hebben, myd redem ghelde, were ok, dat he des nicht ghedan hedde und des unschuldich werden wolde, dat solde he ok don mit sessen tho sich, de den vreden mede ghesworen hedden und dar sol de cleghere lyden, alzo verre, alz he ene selfderde nicht overtughen kunde, alz vorgescreven is.
6) Were ok dat dessen alles nicht en sche binnen verthendaghen, alz vorgescreven is, so solen de hantdedighen verwunnen sin in allen rechten unde sal mit en vortvaren, alze des keysers bref utwiset, de he op den vrede ghegheven hebet;
7) were ok, dat ye(nigher pele)gryme eder copman anghegrepen worde ope der strathe eder en husman anghegrepen worde by kercken eder uppe kerchoven, welich er over den hillighen beholden wolde, dat he pelegrim, copman eder husman were, de sal men myt erer have ledich unde unghehindert lathen unde desse vorgescrevene sake sal men rechtverdighen vor deme lantvoghede, en mochte men aver des lantvoghedes nicht hebben, so sal men dat rechtverdighen in des heren lande vor dem amptmanne, in des ampte de schade geschen were.
8) Vortmer wert, dat yemant verwunnen worde vor dem lantvoghede eder vor enen amptmanne, als vorghescren is, dat sol en lantvoghet oder en amptmann dat dat vorgheschen were unvertoghet tho wetene don allen heren unde steden de in dessen vrede beseten weren.
To tughe all deser vorgescrevenen articule unde puntte, so hebbe wy unse ingheseghel an dessen bref ghehanghen. Datum anno domini 1373 feria 2 post festum beati Martini episcopi.

Anmerkungen

  1. zitiert nach Karl Rübel: Dortmunder Urkundenbuch. Band II. Erste Hälfte. Dortmund 1890, S. 32-33